Een blog van Karolina Spaic, directeur en regisseur van ZID Theater. Hier houdt ze bij wat de achtergronden en beweegredenen van haar werk zijn, wat haar inspireert en beweegt om op haar eigen manier theater te maken.
Foto: ZID Theater in Holstebro met Eugenio Barba
Van links naar rechts: Sebo Bakker, Claribel Rodriguez, Eugenio Barba, Lara Bakker, Joske Daamen, Karolina Spaic, Daan Bosch
In juni reisden we met ZID Theater af naar het stadje Holstebro (50.000 inwoners) in Denemarken om deel te nemen aan het festival Festuge, dat het ODIN Teatret, een internationaal theatergezelschap onder leiding van regisseur Eugenio Barba. ODIN is hier al 50 jaar gevestigd en iedere drie jaar organiseert het gezelschap Festuge. In juni was dit voor de tiende keer en dit maal vond het plaats in het kader van het grootschalige EU project Caravan Next, waar ZID ook aan meedoet.
Zelf heb ik al een aantal keren het Festuge festival meegemaakt, maar elke keer weet ik eigenlijk niet wat mij te wachten staat. Een festival voor en door de bewoners van de stad en van de omringende dorpen. Artistiek ‘vertaald’ en vormgegeven door de makers van ODIN en vele internationale gasten, die de stad en omgeving elke keer weer op een bijzondere manier transformeren tot een wereld podium.
Omdat wij op verschillende locaties zouden optreden kozen we voor drie verschillende performances, die bij het karakter van het event van die dag paste. Acteur en theatermaker Sebo, onze dochter Lara, die in bijna alle voorstellingen speelt, danseres Joske, actrice Claribel en theatermaker Daan waren de ZID cast voor het festival.
Op het drijvende vlot, een podium in het centrum van de stad dat tot Wild Island omgedoopt was, was elke dag een uur lang een cross-over programma te zien, van verschillende internationale gezelschappen samen met lokale kunstverenigingen. Weer of geen weer, de voorstellingen gingen altijd door en er zaten een paar honderd man publiek op de trappen te kijken.
Op het vlot speelden we een verkorte versie van de voorstelling Liefde Nu, die goed paste in de sfeer van de harde wind, water en het rode decor. Het volgende optreden was in de grote parade, waar honderd makers door de stad liepen en onderweg op diverse locaties performances verzorgden. Wij speelden met het concept van Colourade, waarbij een urban schilderij werd gemaakt. De kleur van de werf en de beweging van de performers zorgden voor verrassende effecten.
Op de laatste dag van het festival, tijdens de afsluitende locatievoorstelling in het grote stadspark, stonden we op een prachtige spot tussen de bomen met de performance Inside / Outside.
Holstebro Festuge had als thema Wild West. Op verschillende manieren werd gerefereerd aan de wildernis van Jutland en aan de ‘wilde geest’ van de kunstenaars, die de stedelijke ruimte en de mensen kunnen meenemen op een bijzondere tocht door de verander(en)de stad.
Theatre du Centaure uit Marselle was de hoofdgast van het festival met hun wonderlijke paarden en spelers die op fascinerende wijze een eenheid vormden. Ze reden midden op het stadsplein, langs de zee, in de straten, in de bibliotheek tussen de boeken en zelfs in de kerk. Er ging geen dag voorbij of je kwam een paard tegen of zag er een in een van vele voorstellingen. Het gezelschap werd aan de lokale ruiters en verenigingen gekoppeld zodat de paarden overal werden gespot en de paarden steeds een rol speelden.
Hoe kan theater een gemeenschap transformeren?
We zagen hele dorpen optreden, vrouwen en mannen in klassieke klederdracht tango dansen, de lokale fanfare Italiaanse opera spelen, kinderen die zwommen of op allerlei landbouwvoertuigen reden, op fietsen, op skates. In de afsluitende voorstelling traden de leerlingen van een klassieke balletopleiding in het park samen op met een Kathakali danser.
Het programma liep, 11 dagen lang, eigenlijk voortdurend door. ’s Morgens heel vroeg begon het al op het station waar de mensen naar hun werk vertrokken en het ging door tot midden in de nacht in de kerk op het centrale plein. Performances, acts, video installaties, muziek en steeds weer de paarden. De hele stad leek steeds meer op een groot filmdecor van een Fellini film waar elk moment iets onverwachts gebeurde. Zelfs de bewoners die niet meespeelden werden medespelers in de sfeer van een doorlopend optreden.
Ja, de omgeving kan getransformeerd worden en ook de stad, mits zijn bestuurders en de politiek de kunst als een drijvende kracht omhelzen. Holstebro is een uniek voorbeeld daarvan. De burgemeester draagt het Festuge festival een warm hart toe en was vaak persoonlijk aanwezig. Hij gaf toestemming om de stad 11 dagen te veranderen in een podium waar de regels van theater gelden. En dat betekent: we vieren gezamenlijk een feest van kunst en samenzijn, waardoor ons leven rijker wordt.
ODIN Teatret dat al 50 jaar in Holstebro gehuisvest is en jaarlijks wereldwijd tourt, heeft in de loop der jaren de hele wereld en kunstenaars van alle continenten naar dit stadje in Jutland gehaald om het onbekende dichterbij te brengen. Dat is de rol van de kunst van vandaag, om meer dan ooit de ontmoeting tussen onbekende werelden te creëren.
Meer weten over ZID in Holstebro? Zie dan de travelog van Lara Bakker. Lara maakte een kort videoverslag over onze tour naar Holstebro Denemarken.