Week 9 , maart 2016 – Een grenzeloze theatrale dialoog

Karolina Spaic

“Is het goed dat het theater een maatschappelijke positie inneemt?” vroeg Melle Daamen, directeur van de Stadsschouwburg Amsterdam, zich laatst af. Ik zou willen antwoorden: Meneer Daamen, kan het eigenlijk anders? Want wat zou het betekenen als het theater los komt te staan van de samenleving waarin het gemaakt wordt? Over wie zou het dan gaan, en wie wil er nou naar een theater waar je je niet in herkent, waar je je niet in kunt verplaatsten? Theater dat gaat over dingen die niets te maken hebben met jouw eigen leven, gedachten en opvattingen? Dat interesseert toch geen mens? Voor ZID kan het in ieder geval niet anders of theater is onlosmakelijk verbonden met mensen en de wereld waarin deze mensen leven. Wat niet wil zeggen dat ons theater maken louter lokaal is en alleen maar gaat over Nederland en bij de grens ophoudt.

Het is wel degelijk mogelijk om een vorm van theater te maken, die over de grenzen gaat, die een universele taal spreekt, een taal die overal verstaan wordt. En dat kan ook met mensen die niet per se professionele acteurs zijn, maar die graag hun stem op een theatrale manier willen gebruiken. Die een boodschap willen vertellen, iets belangrijks delen met degene die op dat moment toeschouwer is. In onze eerste editie van het internationale ExploreZ festival zijn we op zoek naar die theatervormen die dicht bij de mensen staan en tegelijkertijd niet plaatsgebonden zijn. Theatermakers uit Italië, Servië, Denemarken en Marokko zullen de komende dagen hun ervaring en werkwijze met de Amsterdammers delen, bewoners, makers, buurtacteurs. Ook dit is een maatschappelijke dialoog, want hoewel wij allemaal burgers van een specifiek land zijn, maken we ook allemaal deel uit van een groter geheel. Theater in zijn meest oorspronkelijke vorm gaat over verhalen vertellen. Verhalen vertellen en delen en samen beleven.  Natuurlijk zijn er taalbarrières, dus dat vertellen moeten we ook ruim opvatten, het is ‘vertellen’ in een grenzeloze taal. En daarom kiezen we voor exploreren als rode draad voor het festival. We gaan op onderzoek uit. Naar alle nog onontdekte mogelijkheden en vormen om een theatrale dialoog te creëren tussen alle verschillende makers en de inwoners van Amsterdam. En het leuke van exploreren is: het kan niet mislukken, het kan alleen meer of minder succesvol zijn. Met een open houding naar elkaar luisteren, vanuit je eigen zijn bewegen en zingen (zonder te denken of je wel zingen kunt) brengt mensen dichter bij elkaar dan elkaar proberen te begrijpen met woorden en vertalingen. Ik verwacht een fantastische en grenzeloze theatrale dialoog!