We hebben net een bijzondere week achter de rug, waarin een nieuwe community werd geboren. Een community van mensen die uit meer dan 15 landen naar Amsterdam kwamen en daar met elkaar een nieuw ‘ExporeZ dorp’ creëerden. Hier werden de mooiste momenten, songs en theaterscenes gedeeld en heel veel emoties, wat best ongewoon is voor een theaterfestival.
De laatste dag, zondag 18 december, waren we ontroerd door de Hartstocht, songs tour, waarin we de bewoners van een wijk letterlijk bezochten en waar in elk huis een ander feestelijke moment ontstond, emotioneel en menselijk. En zonder barrières van taal of cultuur.
Maandag namen we afscheid van elkaar met een voldaan gevoel. En met het plan om elkaar binnenkort weer tegen te komen, in een andere Europese stad, om dit bijzondere avontuur verder met elkaar te delen. Meer dan honderd mensen, jong en oud vertrokken weer naar hun eigen land, hun eigen stad en huis, een paar zouden nog een nachtje blijven slapen voordat ze het vliegtuig of de trein zouden nemen.
En toen gebeurde het in Berlijn, de zoveelste gruwelijke gebeurtenis dit jaar, die als een donkere wolk boven ons blijft hangen. De media leken wat minder betrokken dit keer, misschien worden ze ook moe van het vele slechte nieuws. Maar wij moeten ons een ding voornemen: we zullen er ons niet bij neerleggen dat dit een onderdeel is van ons leven en onverschillig worden. Ook al wordt voor de zoveelste keer ons het gevoel van het vrije leven ontnomen en komt de angst op.
Alles is beter dan berusten of wegkijken, want onverschilligheid heeft altijd dramatische gevolgen gehad, dat toont de geschiedenis! Wij, de makers van kunst in en met de community hebben nog een extra verantwoordelijkheid. Wij moeten de mensen die bezorgd en bang zijn bij elkaar te houden. Alle mensen, van alle culturen, religies en leeftijd die in onze wijken met elkaar samen wonen. Dit besef maakt me sterk maar ook extra waakzaam.
De afgelopen dagen hebben we tijdens het festival en zeker met de voorstelling LIEFDE NU van het ZID Theater, geprobeerd om dat gevoel van samenhorigheid, ondanks de onderlinge verschillen, te benadrukken en te laten overwinnen. Het is moeilijker dan het lijkt en het gaat absoluut niet van zelf. Je moet als mens willen investeren in een open houding en open mind. En dat wordt met de dag moeilijker, dat beseffen we allemaal.
Laten we onze kunstvorm nog serieuzer nemen, laten we blijven vechten en werken voor de verbinding van alle mensen. Alleen dan kunnen we onze wereld, onze normen en waarden voor honderd procent verdedigen. Hierdoor zal onze kunstvorm, geworteld in de menselijke dialoog, zijn actualiteit meer dan ooit bewijzen.
Ik wens jullie een gelukkig 2017. Een mooi nieuw jaar, waarin ik hoop dat we de liefde voor de medemens, zullen blijven vieren, ondanks alles wat er gebeurt. Juist nu! En waarin de kunst, gemaakt door en met onze medemens, ons de mogelijkheid zal blijven geven om deze liefde een vorm te geven. – Karolina Spaić
Amsterdam, 20 december 2016
Foto: Maria Morales.